تاريخچه خودروسازي تويوتا و آشنايي با موسس آن كيشيرو تويودا
شركت تويوتا (Toyota) يك شركت خودروسازي ژاپني است و جايگاه سومين شركت خودروسازي دنيا را از نظر فروش دارد. از شركت تويوتا بيشتر بدانيد.
تويوتا (Toyota) شركت خودروسازي ژاپني و يك شركت چندمليتي ميباشد كه دفتر مركزي آن در شهر تويوتا آيچي (از شهرهاي استان آيچي ژاپن) واقع شده است. تعداد كاركنان شركت تويوتا در سال ۲۰۱۳ بيش از ۳۳۳ هزار نفر اعلام گرديد و در سال ۲۰۱۱ پس از جنرال موتورز و گروه فولكسواگن در جايگاه سومين شركتت خودروسازي دنيا از لحاظ ميزان فروش معرفي شد. نخستين خط توليدخودرو شركت تويوتا در سال ۱۹۳۷ بهه واسطه كيشيرو تويودا و در كارخانه شركت نساجي صنايع تويوتا كه متعلق به پدرش (ساكيشي تويودا) بود،، راهاندازي گرديد. اولين خودرو سواري شركت تويوتا نيز تويوتا اياي ناميده شد. شركت تويوتا دارنده برندهاي دينا، دايهاتسو، سايون، لكسوس و هينو موتورز است. سهام شركت تويوتا در بازار بورس نيويورك، بورس لندن و بورس توكيو معامله ميگردد.
تاريخچه شركت خودروسازي تويوتا
اساس پايه گذاري شركت خودروسازي تويوتا به سال ۱۹۲۶ برميگردد. يعني زماني كه ساكيشي تويودا به راهاندازي شركت صنايع تويوتا اقدام كرد. تاريخچه اين شركت كه در صنعت نساجي فعاليت مينمود نيز به اوايلل قرن بيستم برميگردد كه تحت عنوان يك كارخانه ريسندگي مشغول به فعاليت بود. ساكيشي تويودا كه چندين سال مانند پدرش در زمينه فروش فرش مشغول به كار بود اين كارخانه را راهاندازي كرده بود و در سال ۱۸۹۴ يكك ماشين بافندگي صنعتي هم ابداع نموده و توليد كرده بود.
ساكيشي در سال ۱۹۲۴ مدل تماماتوماتيك آن را توليد كرد و دو سال بعد كارخانه اتوماتيك ريسندگي تويوتا به نام صنايع تويوتا به وجود آمد. پسر كنجكاو و با استعداد ساكيشي، كيشيرو تويودا نام داشت كه در سال ۱۹۲۹ در رشته مهندسي مكانيك از دانشگاه توكيو فارغالتحصيل شده بود و در كارخانه پدرش مشغول به كار شد. وليي همه توجه او صرف ساخت موتور خودرو شد. در سال ۱۹۲۹ توافق نامهاي با شركت برادران پلات از انگلستان درر زمينه ماشين آلات صنعتي ريسندگي و بافندگي امضا شد. طبق اين موافقت نامه حق توليد و فروشش دستگاههاي اتوماتيك بافندگي به كشورهايي غير از ژاپن (همانند چين و آمريكا) در قبال ۱۰۰٫۰۰۰ پوند اعطاا ميشد كه در ادامه آن كيشيرو به ايالات متحده آمريكا رهسپار شد. البته كيشيرو از اين سفر هدفهاي ديگريي هم در سر داشت. هنگام انجام مذاكرات با برادران پلات، مجذوب خودروها در غرب گشته بود. در اين سفر بود كه كيشيرو تصميم خود را براي ورود به صنعت خودروسازي گرفت.
در سال ۱۹۳۰ كيشيرو تحقيق بر روي موتورهاي گازوئيلي را شروع كرد. كيشيرو در مورد برنامه آينده خود با رئيس شركت، ريسابورو مشورت كرد. ريسابورو نخست بسيار محتاط بود و فريادهاي اعتراض از داخل و خارجج شركت بلند شد. ولي كيشيرو بر تصميم خود مصمم بود و عقيده داشت كه اين تجارت براي شركت سودمند ميباشد و از همه مهمتر دولت هم آشكارا براي سياستگذاري پيشبرد صنايع خودرو در تلاش بود. طولي نكشيد كه ريسابورو موافقت خود را اعلام نمود و كيشيرو دپارتمان خودرو را در سال ۱۹۳۳ در قسمت كوچكي از كارخانهه ريسندگي پدر راهاندازي كرد. هدف او توليدخودروهاي مناسب با شرايط آن زمان ژاپن بود. در شرايطي كه نكاتت مثبت خودروهاي خارجي را هم مد نظر داشت.
در سال ۱۹۳۵ نخستين كارخانه خودروسازي تويوتا كار خود را آغاز كرد و سال بعد لوگوي تويودا به تويوتا تغيير پيدا كرد. يك سال بعد يعني ۱۹۳۷ شركت تويوتا موتورز به شكل رسمي افتتاح گرديد. بنابراين يكي از موفقترينن كارخانجات ريسندگي ژاپن در بين دو جنگ جهاني با تغيير گرايش، به كارخانه خودروسازي تبديل شد. تلاش وو همت كيشيرو تويودا سبب شد كه از دل كارخانه پدرش كارخانهاي جديد تأسيس شود. اوايل كار، خود كيشيرو به عنوان قائم مقام شركت جديد كار ميكرد. اما در سال ۱۹۴۱ در جايگاه مديرعامل مشغول به كار شد.. بلافاصله بعد از راه افتادن شركت جديد اصول مديريتي جديدي در روش مديريت و اداره كارخانه استفاده شد. درر سال ۱۹۳۸ سيستم JIT عملياتي گرديد. دو سال بعد مؤسسه تحقيقاتي تويوتا افتتاح شد. سال ۱۹۵۱ سيستم پيشنهاد ايدههاي خلاق در تويوتا فعال شد. ۱۹۷۳ مركز طراحي و سال بعد هم مركز آموزش تويوتاا توسط كيشيرو راهاندازي گرديد.
نخستين محصول تجاري شركت تويوتا كاميون ۱٫۵ تني جي۱ بود. در طول جنگ جهاني دوم تمام كارخانه در اختيار جنگ بود و براي ارتش ژاپن، كاميون توليد مينمود. تا چند سال بعد از پايان جنگ هم به تويوتا مجوز توليد خودرو داده نشد. در سال ۱۹۵۲ با فوت كيشيرو مسئوليت شركت به عهده ايجي تويوتا پسر عموي او گذاشتهه شد. ايجي به همراه پسر كيشيرو يعني شوئي شيرو مشغول به كار شدند و طي سالهاي بعد،تويوتارا بهه يكي از شركتهاي بزرگ خودروسازي دنيا تبديل نمودند. در سال ۱۹۷۷ مركز فني تويوتا در ايالات متحده آمريكاا افتتاح گرديد و سال ۱۹۸۴ همكاري تويوتا با جنرال موتورز در ايالات متحده انجام شد. پس از ايجي، تايچي اونوو مسئوليت شركت را عهده دار شد و در استقرار سيستم توليد تويوتا بسيار تلاش كرد و اصول راهنماي تويوتا راا در سال ۱۹۹۲ منتشر نمود. امروزه تويوتا بزرگترين توليد كننده خودرو در دنيا ميباشد كه از وسايل نقليه كوچكك گرفته تا كاميونهاي بزرگ را در انواع مدلها توليد مينمايد. شركت تويوتا همچنين فعاليتهاي گوناگوني درر راستاي خدمات مخابراتي، خانههاي پيش ساخته و قايقهاي تفريحي انجام داده است.
سيستم توليد شركت خودروسازي تويوتا
تويوتا يك شركت معمولي توليد خودرو نميباشد. از همان ابتداي راهاندازي شركت، اصول و مباني بكر مديريتي در شركت انجام شد. اين همان زماني بود كه كيشيرو تويودا جوان در كارخانه ريسندگي پدرش ساكيشي تويودا، با ايده استفاده از نوار نقاله، خط مونتاژ توليد موتور گازوئيلي كوچكي را با كمك مهندسان جوان ديگر راه اندازي كرد. پدر كيشيرو اعتقاد داشت، از هيچ فرايندي نميشود كامل ناميد بود و هميشه جايي براي بهبود وجود دارد و همين انديشه بهبود بود كه فرايند كايزن يا بهبود مستمر را در تويوتا نهادينه نمود. جريان تولد شركت جديد توليد خودرو در گوشه كوچكي از كارخانه ريسندگي پدر، انديشه ساده و جمع و جور كاركردن، بيريخت و پاش بودن و آراستگي محيط كار را در ذهن و دل كاركنان شركت جديد جاي داد و بدين شكل شركت خودروسازي تويوتا مدل سيستم توليدي خاص خود را به جهان ارائه نمود. اساس سيستم توليد تويوتا، فلسفه حذف كامل اتلافها ميباشد. كيشيرو اعتقاد داشت شرايط ايدهآل براي توليد زماني به وجود ميآيد كه ماشين آلات و افراد با هم كار كنند تا بدون هيچگونه اتلافي ارزش افزوده ايجاد گردد.
اونوتايشي، مهندس جواني كه در سال ۱۹۳۲ به تويوتا پيوست در توسعه انديشه كايزن در تويوتا نقش مهمي را ايفا كرد. او با ابداع سيستم كانبان، بُعد ديگري از سيستم توليد تويوتا را ارائه نمود و با دمينگ و ايشيكاواا همكاري نزديكي داشت. تايچي اونو، پيشتاز سيستم توليدتويوتادر دهه ۱۹۵۰ بر اين عقيده بود كه بزرگترينن مشكل زماني رخ مي دهد كه هيچگونه مشكلي وجود نداشته باشد. او به شكل مستمر به كاركنان ميگفت باا هر موضوعي كه روبرو مي شويد، پنج بار بپرسيد "چرا؟". مثالي كه خود او ميزد؛ يك روبات جوشكاري بود كه در وسط كار متوقف ميگردد و با اين پنج پرسش ريشه مشكل مشخص ميشود.
• چرا روبوت متوقف شد؟
به دليل اينكه مدار آن بيش از حد بار كشيد و فيوز سوخت.
• چرا مدار بيش از حد بار كشيد؟
به دليل اينكه ياتاقانها به خوبي روانكاري نگرديده بودند.
• چرا ياتاقانها به خوبي روانكاري نشده بودند؟
به دليل اينكه گردش پمپ روغن ناقص انجام ميشود.
• چرا گردش روغن خوب انجام نمي شود؟
به دليل اينكه خروجي آن با آشغالهاي فلزي مسدود گشته است.
• چرا خروجي آن مسدود گشته است؟
به دليل اينكه فيلتري روي پمپ موجود نميباشد.
به اين صورت پاسخ مشكل مشخص ميشود. گرچه ابداعگر اصل پنج چرا، ساكيشي تويودا بود؛ ولي اونو اين اصل را توسعه بخشيد. اونو اعتقاد داشت كشف كردن علت ريشهاي مشكلات، خود عامل و كليد حل مشكلات بعدي ميباشد. در توليد، دادهها مهم هستند ولي واقعيت، مهمتر ميباشد. پس بايد عميق نگاه كرد و به ريشه دست پيدا كرد.
سيستمهاي تويوتا
در سيستم توليدتويوتا، موارد زير استفاده شده است:
توليد به هنگام
توليد به هنگام روشي ميباشد كه در آن هر قطعه درست در زماني كه به آن نياز است توليد ميگردد و هيچ مقداري از آن هرگز در انبار موجود نميباشد. به عبارتي، سوال اين است: چه چيزي نياز است؟ چه وقت به آن نياز است؟ چه مقدار از آن نياز است؟ بنابراين ميشود اتلافها را حذف نمود و بهرهوري را ارتقا داد. با صفر نمودن موجودي انبار، هزينههاي نگهداري كالا در انبار حذف ميگردد. اين كار مستلزم ارتباط بسيار قوي با فراهم كنندگان قطعات و مديريت صحيح زنجيره تامين ميباشد. ايده توليد به هنگام توسط تايچي اونو به خوبي توسعه پيدا كرد. شايد ايده اوليه طرح چنين عملي، كمبود فضا و امكانات توليد در بخشي از كارخانه توليدموتور خودرو بود كه كيشيرو تويودا در كارخانه ريسندگي پدر خويش راهاندازي كرده بود.
كانبان يك سيستم متفاوت و متمايز كنترل ميباشد. هنگامي كه در ايستگاه كاري به قطعهاي نياز است، اين نياز مطرح ميشود و سپس قطعه به سرعت توليد و حمل ميگردد. به صورتي كه وقفهاي در توليد به وجودد نيايد. كانبان يك لغت ژاپني است به معني كارت، بليط و علامت. كانبان در سيستم توليد تويوتا ابزاري است براي مديريت نمودن جريان و توليد مواد. به كانبان، روش سوپرماركت هم گفته ميشود. چرا كه ايده اوليه از فروشگاههاي تجاري بزرگ گرفته شده است كه از كارتهاي كنترل استفاده مينمايند و كليه اطلاعات مربوط به محصول مثل اسم، كد، محل انبار و مانند آن در كارت درج ميشود.
ساختمان مركز فروش تويوتا در ايالات متحده، تورانس، كاليفرنيا
اين مفهوم از سوي مؤسس تويوتا يعني ساكيشي تويودا مطرح گرديد. جيدو به معني اتوماسيون است و جيدوكا يعني اتوماسيون با نگرش انساني. به معني ماشيني كه به آساني حركت ميكند و تحت پايش و نظارت يك اپراتور قرار دارد. جيدوكا بر ديدن مسائل تاكيد دارد و به ساخت محصولات بسيار كيفي ميانجامد. در اين مفهوم كيفيت بايد در طي فرايند توليد كسب شود.
درآمد شركت تويوتا در سال ۲۰۱۲ برابر ۱۹۷٫۲۹ ميليارد دلار و سود خالص آن ۳ ميليارد دلار اعلام شده است. در حال حاضر شركت تويوتا بعد از گروه فولكسواگن با درآمد ۲۴۷٫۷۷ ميليارد دلار و سود خالص ۲۸٫۱۳ وو جنرال موتورز با درآمد ۱۵۰٫۲۷۶ ميليارد دلار و سود خالص ۷٫۵۸۵ ميليارد دلار سومين خودروساز برتر جهاني وو نخستين خودروساز ژاپن به حساب ميآيد. رشد روزافزون تويوتا به صورتي است كه به زودي رقيب دوم خود راا پشت سر ميگذارد و دور از انتظار نيست كه با عقب گذاشتن جنرال موتورز به غول برتر خودروسازي دنيا مبدل شود. تويوتادر سراسر ژاپن ۱۲ كارخانه توليد خودرو دارد. بازار خارجي تويوتا۱۷۰ كشور و منطقه را شامل ميشود. شركتهاي توليدي خارجي سازنده تويوتا ۵۲ شركت هستند و در ۲۷ كشور جهان پراكنده شدهاند. در سال ۲۰۰۵ در ژاپن ۶۵۷۹۸ نفر در كارخانههاي شركت مشغول به كار بودهاند كه با محاسبه ۵۲۳ شركت زنجيره تامين، كه ۲۳۱ شركت آن در خارج از ژاپن واقع است، اين تعداد به ۲۸۵۹۷۷ نفر ارتقا مييابد. در سال ۲۰۰۵، شركت تويوتا ۸۱۲ ميليارد ين در شاخه تحقيق و توسعه هزينه نموده است. آخرين دستاورد فناوري تويوتا، توليد خودرو هيبريدي سينرژي است؛ متشكل از دو منبع قدرت: موتور الكتريكي و موتور گازي / بنزيني. در اين فناوري امكان صرفهجويي در مصرف سوخت، صداي كمتر و رانندگي بهتر در نظر گرفته شده است.
مديريت ارشد شركت خودروسازي تويوتا
موسس اوليه شركت، ساكيشي تويودا است كه اولين كارخانه ريسندگي اتوماتيك در ژاپن را بنام صنايع تويوتا راه اندازي كرد. بسياري از ايدههاي خوب مديريتي، همچون بهبود مستمر كه بعدها در تويوتا استفاده شد نيز از او ميباشد. ساكيشي هميشه ميگفت: پنجره را بازكن، دنياي بزرگي در بيرون وجود دارد. كيشيرو تويودا پسر ساكيشي در گوشهاي از كارخانه پدرش خط توليد موتور گازوئيلي را راه اندازي كرد و در سال ۱۹۳۵ با ساخت نخستين خودرو مدل تويوتا اي۱ و سال بعد مدل تويوتا اياي روياي توليد يك خودرو شخصي را به واقعيت تبديل كرد. در حال حاضر آكيو تويودا، مديرعامل تويوتا است. او كه نوه كيشيرو تويودا ميباشد؛ پس از كاتسواكي واتانابه به اين سمت نائل شد.
بعضي از شعارهاي تويوتا در طي اين سالها كه از زبان مديران عامل گفته شده به شرح زير ميباشد:
مشتري حرف اول را ميزند. سپس نوبت فروشنده ميباشد و در آخر سازنده است.
راه كسب تجربه، رويارويي با چالشها ميباشد.
با تلاش خود، از حرمت خود دفاع كن.
ما دستاوردهاي بزرگ را با زحمات خودمان كسب نمودهايم.
كيفيت در حين فرايند توليد ميشود.
طرح تويوتا براي سال 2020 ، مدلي كه همه بدنه آن مجهز به نمايشگر است
تويوتا چشمانداز جهاني خود را براي سال ۲۰۱۳ ارائه كرده است. اين چشمانداز تصوير جديدي براي تويوتا در آينده را به تصوير ميكشد: ايجاد خودروها و جامعه ماشين محور كه در آن افراد قادرند به آساني و ايمني رانندگي نمايند. براي دستيابي به اين هدف بايد موازانهاي بين كمتر كردن و بيشتر كردن موجود باشد.
كمتر كردن، چشمانداز و فلسفه تلاشهاي تويوتا است. در به حداقل رساندن جنبههاي منفي خودرو همچون تاثيرات مخرب زيست محيطي، ترافيكي و تصادفات. بيشتر كردن، فلسفه و چشمانداز تويوتا است. در بيشتر كردن جنبههاي مثبت خودرو همچون راحتي، سرگرمي، شاد ساختن و مهيج نمودن. تشديد موثر اين دو عملكرد، حركت پايدار را به دنبال دارد. در ۴ ژانويه ۲۰۱۳ شركت تويوتا خودرو خودگرداني را معرفي نمود كه قادر بود محيط اطرافش را مورد ارزيابي قرار دهد و نسبت به تغييرات آن واكنش نشان ميداد. اين خودرو همچنين ميتوانست نقش يك هشدار دهنده را براي راننده خود بازي كند و با ديگر وسايل نقليه ارتباط برقرار كند.
خودروهاي توليد شده توسط شركت تويوتا
خودروهاي تويوتا كه تا به حال از طريق درگاه تويوتا استور در سطح بينالمللي به فروش رسيده است عبارتند از:
تويوتاسده، تويوتاكراون مجستا، تويوتاكراون، تويوتاپريوس، تويوتاآليون، تويوتاآريس، تويوتاكورولا (اي۱۲۰)، تويوتاپوتر، تويوتاپرويا، تويوتاآيسيز، تويوتاافجيكرويزر، تويوتالندكروز، تويوتاتركر، تويوتالندكروزر پرادو، تويوتادينا، تويوتا استوت، تويوتا۲۰۰۰جيتي، تويوتاكارينا ايدي، تويوتاگايا، شورولت كاوالير، تويوتامسترآس، تويوتاهيلوكس، تويوتامگاكروزر.
خودروهايي كه از درگاه تويوپت استور در سطح بينالمللي به فروش رسيده است عبارتند از:
تويوتاماركايكس، تويوتاپرميو، تويوتاپريوس، تويوتابلتا، تويوتاماركايكسزدآياو، تويوتاراكتيس، تويوتاآريس، تويوتاپوتر، لكسوس آرايكس،تويوتاراو ۴، دايهاتسو تريوس، تويوتاآلفارد، تويوتاهايآس، دايهاتسو موو، تويوتاكورونا ايايكسيوي، تويوتا ترسل، تويوتااوپا، تويوتاآوالن، دايهاتسو تريوس، تويوتاايست، تويوتاپلاتز، تويوتاهيلوكس، تويوتاپاسو، لكسوس الاس.
خودروهايي كه از درگاهتويوتاكرولا استور در سطح بينالمللي به فروش رسيده است، عبارتند از:
تويوتاكمري، تويوتاپريوس، تويوتا كورولا (اي۱۴۰)، تويوتابلتا، تويوتاپروبوكس، تويوتاراكتيس، تويوتاسرا،تويوتاراو ۴، تويوتا پرويا، تويوتا مسترآس، دايهاتسو (تمامي،تويوتاپابليكا،تويوتاترسل، لكسوس اياس، تويوتاكمري (ايكسوي۱۰)، تويوتااسپرينتر مارينو، تويوتاراو ۴، تويوتاهايلندر، تويوتااسپورت ۸۰۰،تويوتاسوپرا.
تويوتاپريوس، تويوتاايست، تويوتاآريس، تويوتااونسيس، تويوتا رام، تويوتادبليوآياساچ، تويوتاراو ۴، تويوتاآلفارد، تويوتا آيكيو، تويوتاكورولا (اي۱۲۰)،تويوتاياريس ورسو، لكسوس آياس، تويوتاكورن، لكسوس جياس، تويوتاامآر۲،تويوتاامآر۲، تويوتااستارلت، تويوتاويستا، تويوتاكرستا، تويوتااسپرينتر مارينو، تويوتاكورولا (اي۹۰)، تويوتاگرانويا، تويوتالايتايس، زاترن سري اس. تويوتا و لكسوس هم اكنون ۲۰ مدل مختلف هيبريدي را در ۸۰ كشور جهان به فروش ميرسانند كه پر فروش ترين آنها تويوتا پريوس هيبريدي ميباشد. اين خودرو تاثير مهمي در افزايش فروش خودروهاي هيبريدي تويوتا داشته.
شركت ايرتويا نمايندگي انحصاري فروش محصولات تويوتا را در ايران عهدهدار ميباشد. شركت ايرتويا در سال ۱۳۵۲ به وسيله اصغر حدادزاده به منظور واردات فناوري و تكنولوژي به ايران، با گرفتن نمايندگي مجاز و انحصاري تويوتا در ايران، در خيابان عباسآباد تهران تاسيس شد. بعد از ورود ۴ دستگاه خودرو تويوتا سيليكا در سال ۱۳۵۳ به عنوان نمونه، واردات خودرو تويوتا به ايران عملا شروع شد. پس از آن فعاليتهاي بازرگاني ليفتراك و مونتاژ كاميونهاي تويوتا و نيز راهاندازي شبكه فروش خودرو، قطعات يدكي و خدمات پس از فروش صورت گرفت.
در طي سالهاي ۱۳۵۵ تا ۱۳۵۸ سالانه حدود ۴۰٫۰۰۰ دستگاه خودرو تويوتا به ايران وارد گرديد. در طول سالهاي ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۹ با محدوديت واردات خودروهاي خارجي به كشور، فعاليتهاي شركت ايرتويا تنها به تامين قطعات يدكي خودروهاي موجود محدود گرديد. در طول سالهاي ۱۳۷۰ تا ۱۳۷۴ با آزاد شدن واردات خودرو مجددا واردات خودروهاي تويوتا شروع شد. با صدور مجوز صنفي براي امكان واردات دوباره خودرو در سال ۱۳۸۳ بار ديگر واردات صنعتي خودرو تويوتا شروع شد كه همچنان هم اين واردات ادامه دارد.
گردآورنده : ميركاظمي گروه تبليغات مفتاح رهنورد