دنده اتوماتيك

عليرضا نجفي چهارشنبه ۱۲ آبان ۹۵ | ۱۴:۰۴ ۱۰ بازديد

كروز كنترل چيست و نحوه كار با آن چگونه است؟

اين سيستم، در واقع ابزاري براي ثابت نگه داشتن سرعت خودرو حين رانندگي در سطح جاده‌ها، بزرگراه‌ها، يا اتوبان‌هاست. به‌طور مثال، اگر راننده بخواهد سرعت را روي ۱۲۰ كيلومتربرساعت ثابت نگه دارد، با فعال‌سازي كروز كنترل به‌راحتي مي‌تواند اين كار را انجام دهد.

اساس اين ابزار به‌گونه‌اي است كه خودرو به‌صورت اتوماتيك مي‌تواند سرعت خودرو را تحت هر شرايطي از رانندگي ثابت نگه دارد. لازم به يادآوري است، زماني كه اين ابزار را فعال مي‌كنيد و سرعت خودرو روي عدد خاصي ثابت شده است، اين سرعت، در مسيرهاي سربالايي، سراشيبي، يا هنگام وزش باد مخالف، تغيير نخواهد كرد. گفتني است، كروز كنترل اين امكان را نيز در اختيار راننده قرار مي‌دهد تا بي آن‌كه نيازي به فشردن پدال‌هاي ترمز و گاز باشد، سرعت خودرو را با هر بار فشردن دكمه كنار فرمان، به ميزان يك كيلومتربرساعت، افزايش يا كاهش دهد

لازم به ذكر است، كروز كنترل در خودروهاي با دنده اتوماتيك، با فشار دادن پدال ترمز و در خودروهاي با دنده دستي، با فشار دادن پدال كلاچ، از مدار خارج مي‌شود. البته پس از خارج شدن كروز كنترل از مدار، مجدداً با فشار دادن دكمه كروز كنترل مي‌توان آن‌را در مدار قرار داد و سرعت تنظيم شده توسط راننده را از حافظه سيستم، بازيابي كرد. اين سيستم بسته به شركت سازنده خودرو، ممكن است امكان تنظيم سرعت خودرو در بازه سرعت‌هاي زير 40 تا 50 كيلومتربرساعت را محدود سازد؛ زيرا كروز كنترل اساساً ويژه رانندگي در سطح اتوبان‌ها، بزرگراه‌ها، و جاده‌هاي كم ترافيك است و استفاده از اين ابزار در سطح شهر منطقي نيست. هم‌چنين يادآوري مي‌شود كه استفاده از چنين ابزاري در آب و هواي برفي و باراني، جاده‌ها و مسيرهاي پرپيچ و خم و نيز براي رانندگاني كه همواره مشكل خواب آلودگي در حين رانندگي دارند، توصيه نمي‌شود.

اجزاي سيستم كروز كنترل:

سيستم كروز كنترل از سه قسمت اصلي تشكيل شده است:

واحد كنترل الكترونيكي (ECU):

در واقع قلب سيستم را تشكيل مي‌دهد و با پردازش اطلاعات ورودي، سيگنال‌هاي خروجي مناسب را ايجاد مي‌كند.

واحد فرمان (Command Module):

به راننده اين امكان را مي‌دهد كه فرمان‌هاي لازم جهت تثبيت سرعت، افزايش يا كاهش سرعت و ... را به سيستم وارد كند.

عملگر (Actuator):

به‌عنوان خروجي اصلي، ميزان باز و بسته شدن دريچه گاز را كنترل مي‌كند.

چگونگي كار با سيستم كروز كنترل:

شايد دكمه‌هاي Set/Accel ،Resume ،On/Off و Decelerate/Coast را روي ابزار كروز كنترل ديده باشيد. محل قرارگيري اين دكمه‌ها بسته به كارخانه سازنده خودرو، متفاوت است.

به‌طور مثال، در برخي خودروهاي آمريكايي، دكمه‌هاي كروز كنترل بر روي فرمان و در برخي ديگر، بر روي دسته راهنما، دسته برف پاك‌كن، و يا به شكل دسته جداگانه‌اي پشت فرمان، زير دسته راهنما، يا برف پاك‌كن قرار دارند. اكنون بايد ديد كه هر يك از اين دكمه‌ها چه عملكردي از خود نشان مي‌دهند.

دكمه On/Off:

از آن‌جاكه سيستم كروز كنترل در اغلب خودروها به‌طور هميشگي فعال نيست، از اين دكمه براي فعال‌سازي آن استفاده مي‌شود.

دكمه Set/Accel:

پس از فعال‌سازي اين ابزار، ابتدا بايد با پدال گاز، سرعت خودرو را به ميزان موردنظر افزايش دهيد و سپس با فشار دادن دكمه Set، اين سرعت را براي خودرو ثابت نگه داريد. از دكمه Accel كه مخفف Accelerate و به معناي افزايش سرعت خودرو مي‌باشد، براي افزايش سرعت خودرو به ميزان يك كيلومتربرساعت در هر بار فشار دادن، استفاده مي‌شود. پس از افزايش سرعت از اين طريق، اين سرعت به عنوان سرعت ثابت خودرو در نظر گرفته شده و جايگزين سرعت ثابت قبلي مي‌شود.

دكمه Resume:

از اين دكمه زماني استفاده مي‌كنيم كه كروز كنترل را قبلاً از مدار خارج كرده باشيم و حال مي‌خواهيم آن‌را مجدداً فعال كنيم. اگر به خاطر داشته باشيد، كروز كنترل در حين فشار دادن پدال‌هاي ترمز (در خودروهاي دنده اتوماتيك) يا كلاچ (در خودروهاي دنده دستي) از مدار خارج مي‌شود. با استفاده از اين دكمه مي‌توان سرعت ثابت قبلي را از حافظه فراخواني و فعال كرد.

دكمه Decelerate/Coast:

اين دكمه در واقع نقش معكوس دكمه Accel را ايفا مي‌كند. به عبارتي، با فشار دادن اين دكمه مي‌توان سرعت خودرو را كاهش داد و آن‌را ثابت كرد.

دكمه Cancel:

برخي شركت‌هاي خودروسازي به‌منظور خارج كردن موقتي كروز كنترل از مدار، اين دكمه را درنظر گرفته‌اند. اما از آن‌جاكه با فشار دادن ترمز نيز مي‌توان كروز كنترل را از مدار خارج كرد، در برخي خودروها اين دكمه را نمي‌بينيد.

مكانيسم فعال‌سازي كروز كنترل:

كروز كنترل در واقع با تنظيم دريچه گاز خودرو، سرعت خودرو را كنترل مي‌كند. در خودروهاي مجهز به سيستم كروز كنترل، به محض اين‌كه اين سيستم فعال مي‌شود، كنترل دريچه گاز از پدال گاز به اين ابزار منتقل مي‌شود و باز و بسته شدن دريچه گاز، تحت كنترل اين ابزار در مي‌آيد.